logo-oranje
Bestellen
Een nieuw concept voor de mondzorg

Mens, mond, omgeving.

Aankoopprijs: €15,-

Praktijk 10.000 is een zorgconcept dat ontstaan is vanuit een behoefte aan meer aandacht voor de omgeving en achtergrond van mensen die gebruik maken van mondzorg. Door de vragen te stellen “wie heb ik voor me?” en “wat is goede zorg voor deze persoon”, is deze visie op mondzorg ontstaan. Het uitgangspunt mondzorg is menszorg staat centraal.

Boek bestellen
Praktijk 10.000 Boek

Praktijk 10.000 is zo opgezet dat er eerst kennis wordt genomen van een abstracte groep van 10.000 personen. Daarna wordt dit gespiegeld aan de mensen die in de regio van de praktijk wonen: de bronpopulatie. 

Er wordt naar gestreefd dat het gebit van alle mensen die in de regio wonen goed is. Een goede mond is een mond die voldoende mooi sterk en gezond is. Met dit nieuwe contract voor de mondzorg wordt de oude associatie van de tandarts met angst en gaatjes vullen vervangen door het samen streven naar een mond die goed is in iedere mond- en levensfase.

Klik op de afbeelding op het 10.000 model in groter formaat te zien.

“Streven naar een goede mond.
Voor iedereen. In iedere fase
van het leven”

Zorgconcept

Praktijk 10.000 is een zorgconcept dat ontstaan is vanuit een behoefte aan meer aandacht voor de omgeving en achtergrond van mensen die gebruik maken van mondzorg. Door de vragen te stellen “wie heb ik voor me?” en “wat is goede zorg voor deze persoon”, is deze visie op mondzorg ontstaan. Het uitgangspunt mondzorg is menszorg staat centraal.

Mondfases

Zorg die zich richt op het bereiken en behouden, van een mond die goed is. 

Auteur aan het woord

Roelof Horlings
Tandarts

Van 2018 tot 2020 heb ik gewerkt aan dit boekje. Hierin presenteer ik een modellatie van de volledige mondzorg aan de hand van 10.000 personen, een schaalmodel van Nederland. Dit cijfermatige model staat voor een mentale ruimte, waarin ik opnieuw invulling geef aan de praktijk.

Ik introduceer nieuwe, toegankelijke termen, waarmee ik de gebruikelijke taal van de mondzorg dichter bij de beleving van de patiënt breng, en tevens een antwoord geef op de versnippering in het vakgebied. Dus zowel naar buiten als naar binnen gericht.

De derde pijler van het concept is waardering en kritiek. In 2020 heb ik het op diverse manieren getoetst. Dit bracht mij waardevolle nieuwe inzichten: naast de kwantitatieve benadering (10.000) is er ruimte voor een kwalitatieve benadering (praktijk). Deze kwalitatieve benadering bracht mij een nieuw inzicht, namelijk de essentiële vraag:

wat staat er op het spel?

Inschrijven

De leeftijd van verstandskiezen

Ongeveer 70% van de bevolking ontwikkelt verstandskiezen. Rond de leeftijd van 18 tot 24 jaar breken deze door. Vaak is er sprake van gebrek aan ruimte of een verkeerde richting van doorbreken. Dan kan preventieve verwijdering nodig zijn. We spreken over preventieve verwijdering als de verstandskies nog geen klachten geeft, maar waarbij de kans wel groot is dat deze gaan ontstaan.

Preventieve verwijdering ligt ook aan de verzorging van de verstandskiezen. Soms zitten ze dusdanig buiten bereik, dat goed poetsen niet lukt.

Het (preventief) verwijderen van de verstandskiezen kan een advies zijn en is nooit een verplichting. Het advies zullen we motiveren. We geven hier aandacht aan, omdat de verstandskiezen vaak problemen geven.

Ga naar volwassen fases

Tweede wisselfase

De tweede wisselfase is tussen de leeftijd van 10 en 14 jaar. Bij ongeveer 25% van de kinderen loopt dit verstoord: een melktand blijft te lang zitten, een blijvende tand breekt door op de verkeerde plek of zelfs helemaal niet. Daarom is het van belang om in deze periode het gebit van de kinderen goed te laten controleren.

Ook juist nu is goed poetsen van groot belang. Door het wisselen zijn er veel hoekjes waar een borstel niet goed bij komt. Een plaquekleuring (paarse kleur) en gerichte tips kunnen dan helpen. Ook thuis kan af en toe een plaquekleuring nuttig zijn. 

volgende fase

De orthodontische fase

Met de leeftijd van 10-11 jaar komt uw kind in de tweede wisselfase. Op dit moment kan er een goede inschatting worden gemaakt of orthodontie nodig is.

We gaan normale foto’s maken van het gezicht, van voren en van opzij, en van de tanden bij dichtbijten. 

Hieruit volgt wel/niet een indicatie voor orthodontie. Orthodontie is meestal afgerond op 14 of 15 jarige leeftijd.

Orthodontie kan enorm bijdragen aan een levenslang gezond gebit en plezier van een mooie mond. Orthodontie is geen verplichting en uiteindelijk een eigen keuze.

volgende fase

Melkgebit neXo

Het melkgebit volgens het Nexo model

Ons streven is een gezond kindergebit tot en met het 18e levensjaar. Hierbij laten we ons inspireren door het Nexo model. Het Nexo model leidt in Nederland tot 70% minder gaatjes (proefschrift dr. Vermaire).

Uit: Magazine gemotiveerde patiënten met gezonde monden van het Ivoren Kruis.

Nexo is een gemeente op het eiland Bornholm in Denemarken. In de jaren ’70 van de vorige eeuw werd hier een experimentele studie verricht naar de optimale behandeling van tandbederf. De methode is gebaseerd op ontwikkelingen in het biologische cariësproces en niet zozeer op technische oplossingen.

Volgende fase

VP Een volledig kunstgebit

Als tanden en kiezen erg slecht geworden zijn kan de keuze gemaakt worden voor een volledig kunstgebit.

Een volledig kunstgebit is meestal voor zowel boven- als onderkaak, maar kan ook gemaakt zijn voor één van de kaken (meestal boven), waarbij de andere kaak nog eigen tanden en/of kiezen heeft.

Van een situatie met eigen tanden naar het volledige kunstgebit is een grote stap en onherroepelijk. Het gaat gepaard met veranderingen, zoals verlies aan kauwkracht. 

Wij kunnen u helpen bij uw afweging.

De controle van een kunstgebit is 2-jaarlijks.

volgende fase

VP-i Een volledig kunstgebit op implantaten

Het komt voor dat een kunstgebit erg slecht functioneert, bijvoorbeeld als de kaken sterk geslonken zijn. Dit kan leiden tot een ongezonde en niet functionele situatie, met tot gevolg een grote hinder in het dagelijkse leven. Immers, goed en gezond kunnen eten is van groot belang.

Een prothese op implantaten biedt in sommige gevallen een uitkomst. 

De behandeling met implantaten bestaat uit een operatie onder lokale anesthesie. Meestal worden er twee implantaten in de onderkaak geplaatst. Deze moeten in drie tot zes maanden vastgroeien in het kaakbot. Als ze voldoende vast gegroeid zijn wordt er een nieuw kunstgebit gemaakt. In de eindsituatie is er een normale prothese in de bovenkaak en een prothese op twee implantaten met steg of drukknopjes in de onderkaak.

Ten behoeve van implantaten is er uitgebreid onderzoek nodig. De behandeling moet worden aangevraagd bij de verzekeraar.

Controle en reiniging van een volledig kunstgebit op implantaten is jaarlijks.

Ga naar kinderfases

ET + vast Een vaste prothetische voorziening

U kunt een diasteem (een lege plek in de tandboog) herstellen met een vaste voorziening. Dat is een brug of een implantaat.

Een brug is een tandheelkundig prothetische voorziening die steunt op de aanpalende tanden of kiezen.

Een implantaat is een soort schroef in de kaak. Dit wordt ook wel een kunstwortel genoemd. De nieuwe kies, een kroon, wordt vastgezet op deze schroef. Implantaten worden ook gebruikt onder kunstgebitten, en dat is beter bekend als het klikgebit.

Om een implantaat goed te kunnen plaatsen is gezond tandvlees van groot belang. Dit meten we regelmatig met de parodontaal periodieke screenings score. Daarnaast is de conditie en het volume van kaakbot van groot belang voor het succesvol kunnen plaatsen van een implantaat. Roken vormt een groot risico op vroegtijdig verlies van implantaten.

volgende fase

ET + uitneembaar Het volwassen gebit, met een uitneembare prothetische voorziening

Een lege ruimte kan ook hersteld worden met een uitneembare voorziening. Dat is een partiële plaatprothese, een flexibele plaat of een frame.

Vooral als er meerdere lege ruimtes zijn in de tandboog, zowel links als rechts, is een uitneembare voorziening een mooie oplossing.

In het algemeen is de uitneembare voorziening minder kostbaar dan de vaste voorziening.

volgende fase

ET-2 Het volwassen gebit, met ruimtes in de tandboog

Een lege ruimte in een tandboog wordt een diasteem genoemd. Dit kan ontstaan als er een tand of kies verloren is gegaan.

Een voortand (tandnummers 1, 2 en 3) kan bijvoorbeeld verloren gegaan zijn door een ongeluk.

De eerste kleine kiezen (4 en 5) zijn kwetsbaar, omdat deze relatief klein en zwaar belast zijn.

De eerste grote kies (6) is kwetsbaar, omdat deze doorbreekt op 6-jarige, als het poetsen soms nog niet goed lukt.

Indien één van deze kiezen zwaar is aangetast kan een kroon soms uitkomst bieden. Een kroon kan verder verval van een kies voorkomen. 

Als één van deze kiezen verloren gaat kan vervanging geïndiceerd zijn. 


volgende fase

ET-1 Het volwassen gebit, met verkorte tandboog

Deze fase beschrijft de situatie waarbij achterste kiezen verloren zijn gegaan, maar de tandboog nog wel intact is. We noemen dat een verkorte tandboog. Deze situatie kan goed zijn zonder tandvervanging. Tandvervanging is afhankelijk van de individuele situatie:

  1. De overige tanden en kiezen hebben wel/niet voldoende capaciteit om de functie over te nemen.
  2. Het ontbreken van de kiezen leidt wel/niet tot sociale hinder.
  3. Er is om andere redenen behoefte aan het herstel.
Volgende fase

Het volledige volwassen gebit bij kinderen

Rond de leeftijd van 14 á 15 jaar is het volwassen gebit vrijwel volledig aanwezig en doorgebroken. Er volgen nog een paar veranderingen. Indien aanwezig kunnen de verstandskiezen nog doorbreken. En de groei van de kaken gaat door tot ongeveer het 23ste levensjaar.

Controlefoto’s
Op de leeftijd van 14 á 15 jaar, afhankelijk van het wisselen en orthodontie, maken we controle foto’s. Deze maken we eens in de 1, 2, 3 of 4 jaar. Dit is afhankelijk van het risico op gaatjes. Voor het maken van deze foto’s is uw toestemming van belang. 

Volgende fase

Eerste wisselfase

De eerste wisselfase is rond het 6e levensjaar. Dit begint meestal met de middelste tandjes in de onderkaak. Achter de laatste melkkiesjes breken de eerste grote mensen kiezen door. Let daar goed op, zodat u ze kunt mee poetsen! Het landelijke preventief basisadvies is om tot de leeftijd van 10 jaar de tanden na te poetsen. Dus eerst uw kind, en daarna de ouder, voogd of verzorger. Na-poetsen gaat het makkelijkst door achter uw kind plaats te nemen en het hoofd tegen uw borst of buik aan te leggen. Poetsen hoeft maar met een klein beetje tandpasta te gebeuren. Een erwt is voldoende.

Vanaf het 5e jaar wordt geadviseerd te poetsen met volwassenen tandpasta (uit Advies cariëspreventie van het Ivoren Kruis).

Er zijn tal van leuke apps te downloaden die het poetsen met uw kind leuker maken, zoals Dentist.

Ook staan er op het internet vele leuke informatie en poetsvideo’s, bijvoorbeeld van schoolTV.

Volgende fase

Eerste tandjes

De eerste tandjes breken door 6 tot 12 maanden na de geboorte. Het is van belang om die tandjes gelijk te poetsen met een peuter tandpasta. De melktandjes zijn namelijk nog erg poreus. Peutertandpasta wordt gebruikt tot de leeftijd van vijf jaar.

Wij adviseren om kinderen van kleins af aan mee te nemen naar de tandarts. Vanaf de leeftijd van twee jaar kijken we of de eerste controle mogelijk is: samen of al alleen in de tandartsstoel zitten, een eerste kennismaking met spiegeltje en sonde (telstokje) en tanden tellen (20 stuks als het goed is).

Tot de leeftijd van 18 jaar wordt mondzorg volledig vergoed door de basisverzekering, met uitzondering van orthodontie en kronen.

Volgende fase

ET - 0 Het volledige gebit van volwassen

ET staat voor Eigen Tanden. Tot uw 23ste groeien de kaken, maar al vanaf uw 18e spreken we over het volwassen gebit. We willen het volledige volwassen gebit graag het hele leven zo goed als mogelijk houden.

Vanaf nu adviseren wij eens per half jaar of eens per jaar te komen voor controle. Dit is afhankelijk van het risico op nieuwe problemen. Wij screenen op gaatjes, slijtage, tandvleesproblemen en slijmvliesafwijkingen.

Uw tandvlees krijgt een score: parodontaal periodieke screenings score. Naar aanleiding van deze score kunnen we u informeren over de gezondheid van het tandvlees. We vinden het van belang om juist hierop te letten, omdat er belangrijke relaties bestaan tussen de gezondheid van het tandvlees en de algemene gezondheid. 

We geven uw tanden en kiezen nummers. Vanuit het midden tellen we naar achteren.

1 = De centrale voortand
2 = De kleine snijtand
3 = De hoektand
4 = De eerste kleine kies
5 = De tweede kleine kies
6 = De eerste grote kies
7 = De tweede grote kies
8 = De verstandskies

Controle foto’s

Afhankelijk van het risico op de ontwikkeling van nieuwe gaatjes of tandvleesproblemen maken we, met uw toestemming, eens in de 2 tot 4 jaar nieuwe controle foto’s.

volgende fase